فنگ شویی از نظر لغوی به معنای باد و آب است ! ( فنگ = باد و شویی = آب ).
قدمت فنگشویی به حدود 5 هزار سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد و خاستگاه آن کشور چین است. فنگشوئی یک فلسفه و فن باستانی در چین است و برای پیدا کردن چیدمان مناسب و درست اشیا در مکانها استفاده میشود، تا بهترین اثر را بر سلامتی، شادی، موفقیت، هماهنگی و بهطور کلی انرژی مثبت چی داشته باشد.
مهمترین چیزهایی که باید رعایت کرد، پرهیز از بی نظمی و هرگونه انباشتگی، استفاده از رنگهای مناسب، خطوط منحنی، در نظر گرفتن جهتهای مناسب است. عناصر نقش بسیار مهمی در فنگشویی ایفا میکنند. عناصر ۵ گانه چینی عبارتند از: آب. فلز. خاک. آتش. چوب.(منبع: ویکی پدیا)
وضعیت فنگشوئی در دنیای امروز
فنگ شویی در آسیا یک ایده و جهانبینی است که بر زندگی شخصی و اجتماعی روزمره مردم تأثیر میگذارد؛ بر اساس سنتهای باستانی چین، فنگ شویی بیش از دو هزار سال است که شامل دانش، آیینها، کلمات قصار و خرافات از سراسر چین است. اهمیت فنگ شویی در کشورهای آسیای شرقی به قدری است که آشنایی با آن برای فهم تاریخ فرهنگی، زندگی و روانشناسی چین و دیگر فرهنگهای آسیای شرقی، ضروری است
فنگ شویی مدتهاست که از آسیا فراتر رفته است و تبدیل به یک صنعت چند صد میلیارد دلاری شده است که در سرتاسر کره زمین طرفداران میلیونی دارد. در قرون گذشته این شبه علم به همراه مهاجران آسیایی از چین و آسیا به سراسر جهان، مهاجرت کرد. امروزه مطالب تئوری و عملی آن در صدها هزار وبسایت ارائه شده است و میلیونها نفر هم از این مطالب بازدید میکنند. فنگشوئی دیگر صرفا یک باور بین افراد روستایی و سنتی نیست، بلکه وارد بازار جهانی شده است.
فنگشوئی بر چه مفهومی استوار است؟
فنگشوئی ادعا میکند انرژی یا نیروی حیاتی به نام «چی» وجود دارد، که بر زندگی همه انسانها تاثیر میگذارد. فنگشوئی بخشی از یک جهانبینی باستانی است که حول اعتقاد به «چی» انرژی جهانی فرضی میچرخد که به همه هستی جان میدهد.
بر اساس این سیستم اعتقادی، وجود و حیات کل هستی، منظومه شمسی، بدن انسان و … نیاز به هماهنگی با جریان «چی» دارد. و به شناسایی، دستکاری و استفاده ابزاری از انرژی جهانی «چی» فنگشوئی میگویند.
هدف فنگشوئی این است که محیط زیست، خانه، مکانهای عمومی و حتی بدن خود انسان در هماهنگی با «چی» قرار گیرد. بر این اساس، زندگی طبیعیتر و سالمتر میشود. چی به مکانها، ساختمانها، مبلمان و در کل به همه چیز بستگی دارد.
براساس منابع و آموزشهای فنگشویی « چی» بهترین گردش خود را در مکانهایی که دارای اجسام نرم با لبههای گرد است. اجسام نامنظم با نقاط یا زاویههای تیز میتوانند جریان چی را مسدود یا مختل کنند که باعث ایجاد «شاچی» میشود. شاچی یک انرژی منفی است و تاثیر بدی را بر روی افراد و بر روی مکانها دارد، گفته میشود برای افزایش جریان چی و کاهش جریان شاچی، پنج عنصر سنتی سنت چینی یعنی آب، خاک، آتش، چوب و فلز باید با یکدیگر در تعادل باشند.
دلایل که اثبات میکند فنگشوئی خرافات است:
چند دلیلی که نشان میدهند فنگ شویی به عنوان یک سیستم باوری بیشتر به خرافات نزدیک است تا علم عبارتند از:
1-ادعاهای بیپایه علمی: بسیاری از اصول و ادعاهای فنگ شویی بر پایه باورها و اعتقادات سنتی تشکیل شدهاند و بر اساس تجربیات شخصی و مشاهدات غیرقابل تکرار استوار هستند. این ادعاها به طور کلی قابلیت تکرار و تجزیه و تحلیل مستقل را ندارند و تأیید علمی کافی ندارند.
2-عدم توافق در آراء: در فنگ شویی، نظرات و اصول مختلفی درباره تاثیر عناصر محیطی مانند جهتگیری ساختمانها، استفاده از رنگها و ترتیببندی فضاها وجود دارد. این اختلافات درباره نحوه اجرا و تفسیر اصول، عدم یکپارچگی در ادعاها را نشان میدهد و به نوعی اصلیترین دلیل نبود توافق علمی است.
3-عدم قابلیت تجزیه و تحلیل و پیشبینی: بخشی از خرافات از قابلیت تجزیه و تحلیل کمتری نسبت به علم برخوردار هستند. در فنگ شویی نیز، تأثیر انتخاب فضا بر روی سرنوشت فرد یا رویدادهای آینده قابل پیشبینی یا بررسی علمی نیست و بیشتر بر اساس باورها و گزارشهای غیرقابل تکرار استوار است.
4-عدم تأیید علمی: تاکنون، تحقیقات علمی بر روی فنگ شویی به طور گستردهای انجام نشده است و تأیید علمی قابل قبولی برای مفاهیم و ادعاهای آن وجود ندارد. برخی اصول فنگ شویی ممکن است با بررسی علمی و تجربیات معاصر درباره معماری و روانشناسی مطابقت نداشته باشند.
عواقب فردی و اجتماعی فنگشوئی
عواقب در سطح فردی
از آنجائی که با دلایل بالا به اینکه فنگشوئی علم نیست اشاره کردیم، باید خاطر نشان کنیم جدی گرفتن فنگشوئی موجب از دسترفتن زمان، هزینههای انجام شده و همچنین عدم پیگیری راههای واقعا موثر است. علاوه بر این، وقتی فنگشوئی به عنوان موضوعی علمی به مخاطب معرفی میشود، اما افراد از آن نتیجه نمیگیرند، این افراد به کل علم بدبین میشوند.
یکی دیگر از عواقب فنگشوئی، عادت دادن افراد به اعتقاد به چیزهایی درباره جهان است که هیچ مدرک مستدلی برای آن وجود ندارد. فنگشوئی افراد را به اموری عادت میدهد که فقط شواهد مثبتی برای آنها وجود دارد، بیتوجه به شواهد منفی و تفسیرهای جایگزین آن.
عواقب در سطح اجتماعی
مثال درباره عواقب اجتماعی فنگشوئی را معطوف به هنگکنگ میکنیم. هنگکنگ مرکز صنعت فنگشویی است. در هنگکنگ، فنگشوئی در تمام جنبههای زندگی اجتماعی، مذهبی و تجاری ادغام شده است. در این شهر بیش از ده هزار استاد فنگشویی مشغول به کار هستند و قدرت فنگشوئی را در همه جا میتوان احساس کرد.
در هنگکنگ، فنگ شویی برای قرنها بر ساختوساز و تصمیمگیریهای مرتبط با آن تسلط داشته است. این تأثیرات در سطح خرد و کلان جاری هستند. برای مثال در سال 1964 دولت قرار بود یک مخزن آب در منطقه شونگ کوای چونگ احداث کند. ساکنان مخالفت کردند زیرا این ساختوساز رگههای اژدهای سبزی را که از منطقه محافظت میکرد قطع میکرد! در نتیجه این مخالفتها مسئولین و مهندسین از این منطقه بازدید کردند و در نهایت مکان دیگری را برای مخزن خدمات پیشنهادی پیدا کردند. گفته میشد که این مکان جدید با فنگ شویی روستاییان تداخلی ندارد و به این ترتیب موضوع حل شد.
کلام پایانی
در پایان باید بگوئیم فنگ شویی موضوعی غیر علمی و شبهعلمی است و روشی علمی نیست. اما یک سری اصول خود را براساس اصول علمی معماری گذاشته است تا بتواند خود را به علم بچسباند.